0
Wodoszczelne taśmy LED
Taśmy LED należą do najpopularniejszych źródeł światła stosowanych w domach. Wybierając odpowiedni dla siebie model, możemy decydować pomiędzy rodzajem diod, ich barwą i kolorem, napięciem czy efektywnością świetlną taśmy LED. W tym artykule poruszymy równie istotny aspekt – wodoszczelność. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jakie rodzaje oraz kiedy stosować taśmy LED o zwiększonym IP - zapraszamy do lektury.
• Stopień ochrony IP - taśmy LED odporne na wilgoć;
• Powłoki chroniące diody LED. PU (poliuretan), Silikon, HS (Heat Shrink);
• Miejsca cięcia taśm LED;
• Łączenie wodoszczelnych taśm LED.
Co oznacza skrót IP?
Jest to bardzo cenne źródło informacji, które powinniśmy zweryfikować podczas zakupów taśm LED przeznaczonych do montażu w miejscach narażonych na występowanie wilgoci. Skrót IP w języku polskim wskazuje na stopień ochrony i charakteryzuje obudowę urządzenia elektrycznego. IP określają dwie cyfry. Pierwsza z nich dotyczy ochrony przed ciałami stałymi, zaś druga określa stopień ochrony przed wnikaniem wody do urządzenia.
W poniższej tabeli znajdują się szczegółowe oznaczenia każdej z cyfr.
Taśmy wodoszczelne pokryte są specjalnym rodzajem powłoki, która chroni diody LED przed dostaniem się na nie wody czy wilgoci. W zależności od rodzaju zastosowanej ochrony lub jej braku, taśmy LED posiadają określoną odporność na wilgoć, wyrażoną właśnie poprzez stopień IP. W przypadku taśm LED stopień IP wynosi zazwyczaj od IP65 do IP68.
Do najczęściej spotykanych powłok stosowanych w uszczelnianiu taśm LED należą Poliuretan oraz wykonana z Silikonu żelowa osłona. Coraz częściej można spotkać również wysokiej jakości taśmy Heat Shrink. Ważne aby pamiętać, że rodzaj zastosowanej osłony wpłynie nie tylko na stopień odporności LED ale w widoczny sposób może oddziaływać na właściwości świetlne taśmy wraz z jej starzeniem się.
Dlaczego tak jest? Poniżej krótka charakterystyka każdego z materiałów oraz porównanie ich właściwości.
• PU czyli Poliuretan – jest to materiał dobrze znoszący działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Bardzo często spotykany w taśmach o średniej i niskiej jakości w związku z niedrogim kosztem wytworzenia.
• Silikon - silikonowa/żelowa osłona taśmy LED. Dominująca na rynku powłoka stosowana w taśmach LED o stopniu IP65 i IP68.
• HS czyli Heat Shrink - jest to rodzaj opaski termokurczliwej. Połączenie trwałości ochrony z dyskretną aplikacją. Powłokę tę możecie spotkać w profesjonalnych seriach taśm 3Y i 3Y Basic od LED Labs Lighting.
Porównanie powłok wodoszczelnych taśm LED.
Omawiając najczęściej stosowane powłoki ochronne, występujące w taśmach LED wodoszczelnych, spróbujmy przyjrzeć się ich właściwościom nieco bliżej.
PU (Poliuretan):
(+) Jest powłoką odporną na wilgoć i zachlapania;
(+) Dobrze radzi sobie w niskiej temperaturze;
(-) Podczas długiej ekspozycji na podwyższone temperatury skuteczność ochrony maleje;
(-) Słabo oddaje ciepło, co bezpośrednio wpływa na żywotność diod;
(-) Ze względu na gorsze oddawanie ciepła zdarza się, że powłoka wykonana z PU kruszy się.
Powłoka wykonana z PU sprawia, że taśmy LED zaizolowane są wyłącznie z wierzchu. Słabość radzenia sobie z podwyższoną temperaturą sprawia, że taśmy chronione poliuretanem nie będą idealnym rozwiązaniem ani do łazienki, ani do kuchni, gdzie poddane będą ekspozycji na parę wodną i wysoką temperaturę.
Największym minusem ochrony wykonanej z Poliuretanu jest jej słaba odporność na starzenie się. Taśmy LED wykonane w tej technologii często żółkną.
Silikon:
(+) Dobrej jakości silikon jest odporny na niskie i wysokie temperatury;
(+) Nie żółknie. Dobrze radzi sobie z upływem czasu;
(-) Łączenie wodoszczelnych taśm LED, chronionych silikonem, jest bardzo pracochłonne. Wymaga usunięcia/zdrapania powierzchni ochronnej. Lutowanie/łączenie taśm LED jest przez to niewygodne, a ponowne uszczelnienie bywa kłopotliwe;
(-) Podobnie jak Poliuretan izoluje taśmę LED wyłącznie z wierzchu.
Taśmy LED chronione silikonem są najczęściej spotykanym na rynku rodzajem wodoszczelnych taśm LED. Powłoki wykonane z silikonu są stosunkowo odporne na warunki zewnętrzne a przede wszystkim trwałe. Długoletnia ekspozycja nie wpływa na ich wygląd. Taśma LED chroniona silikonem nie żółknie wraz z upływem czasu. Nie jest to jednak idealne rozwiązanie jeśli podczas instalacji systemu oświetlenia, zmuszeni jesteśmy na łączenie kilku odcinków taśm LED. W celu utrzymania wodoszczelności taśmy LED i tak będziemy musieli zastosować dodatkowo silikon lub opaskę termokurczliwą.
Powłoka Heat Shrink
(+) Jest odporna zarówno na niskie jak i wysokie temperatury. Powłoka HS ma wytrzymałość na temperatury w przedziale od -55 do +125 °C;
(+) Dobrze radzi sobie z upływającym czasem;
(+) Nie żółknie;
(+) Izoluje taśmę LED z każdej strony;
(+) Łatwa w montażu.
Nowoczesne powłoki Heat Shrink stosowane w wodoszczelnych taśmach LED z serii 3Y będą dobrym wyborem ze względu na długotrwałą żywotność i dobrą ochronę przed czynnikami zewnętrznymi. Heat Shrink to rodzaj silikonowej opaski otaczającej taśmę LED z każdej strony. Poza wspomnianymi właściwościami, powłoka HS jest stosunkowo dyskretnym, pod kątem wizualnym, rodzajem ochrony. Taśmy wodoszczelne Heat Shrink są również najwygodniejsze w przypadku konieczności łączenia ich ze sobą. Ich zaletą jest łatwość montażu – tniemy, zdejmujemy HS na padach, lutujemy, zakładamy HS, podgrzewamy do momentu skurczenia.
Jak łączyć wodoszczelne taśmy LED?
Taśmy wodoszczelne, tak samo jak te o niższym stopniu IP możemy ze sobą łączyć. Jest to proces, który w związku z koniecznością naruszenia warstwy ochronnej przysparza użytkownikom sporo problemu. Pojawia się pytanie, co z zapewnianą przez powłokę ochroną? Jak łączyć taśmę wodoszczelną aby wykonane lutowanie nie wpłynęło na stopień IP. Omówimy ten proces na przykładzie taśm LED o powłoce Heat Shrink.
Przecinamy taśmę LED IP65
Z obu taśm LED zdejmujemy ok. 1 cm powłoki Heat Shrink
Przygotowujemy opaskę termokurczliwą Heat Shrink o długosci 2,5cm do uszczelnienia połączenia
Lutujemy przewody na padach
Zabezpieczamy łączenie opaską termokurczliwą Heat Shrink o długości 2,5cm
Podgrzewamy Heat Shrink do momentu całkowitego skurczenia i przylgnięcia do taśmy LED
Uszczelniamy Heat Shrink za pomocą kleju
Standardowo przecinamy taśmę w wyznaczonym miejscu cięcia. Następnie musimy ściągnąć izolację na padach (miedzianych miejscach styku), aby dostać się do miejsc lutowania.
Lutujemy taśmy, a następnie zakładamy opaskę termokurczliwą, wykonaną w technologii Heat Shrink. Delikatnie podgrzewamy, co powoduje skurczenie opaski i jej trwałe przylgnięcie do powłoki taśmy.
Alternatywą dla tego rozwiązania są specjalne preparaty uszczelniające. Ważne, aby były to preparaty przeznaczone do uszczelniania oświetlenia LED. Kontakt z diodą może bowiem wpłynąć na jej uszkodzenie lub przebarwienie.
W którym miejscu ciąć taśmę LED? Taśm LED nie możemy przycinać do dowolnej długości, a jedynie w wyznaczonych miejscach. Miejsca cięcia zależne są od gęstości taśmy LED (ilości diod na taśmie LED).
Więcej informacji na temat cięcia taśm LED w oparciu o różne parametry przeczytasz w artykule „Jak ciąć taśmy LED”.
Poniższe rysunki prezentują miejsca cięć taśm LED dla odcinków 10 cm, 5 cm oraz 2,5 cm.
Cięcie taśmy LED co 100 mm
Cięcie taśmy LED co 50 mm
Cięcie taśmy LED co 25mm
Podsumowanie
Na rynku spotkamy taśmy LED o różnym poziomie jakości. Istotnym jest, aby dopasować nasze oświetlenie do miejsca, w którym ma zostać zamontowane. Im większe ryzyko kontaktu z parą wodną, wodą czy kurzem, tym lepszym rozwiązaniem będą wodoszczelne taśmy LED. Zakładając, że chcemy aby taśma LED służyła nam jak najdłużej, najlepsze okażą się taśmy LED w nowoczesnej powłoce Heat Shrink. Powłoka termiczna zmniejsza się po nagrzaniu i dzięki temu ściśle przylega do taśmy, która staje się wodoszczelna. Dzięki temu możemy być pewni, że nasza taśma LED przez długi czas będzie służyła bezproblemowo.
